Häzirki wagtda dünýä ykdysadyýetiniň we medeniýetiniň çalt ösmegi bilen ekologiýa we daşky gurşaw meseleleri dürli gatlaklaryň ünsüni özüne çekdi.Daşky gurşawyň ýaramazlaşmagy, çeşmeleriň ýetmezçiligi we energiýa krizisi adamlary ykdysadyýetiň we daşky gurşawyň sazlaşykly ösüşiniň möhümdigine düşündirdi we ykdysadyýet bilen daşky gurşawyň sazlaşygy maksady bilen işlenip düzülen “ýaşyl ykdysadyýet” düşünjesi kem-kemden meşhurlyk gazandy.Şol bir wagtyň özünde adamlar ekologiki we daşky gurşaw meselelerine has köp üns berip başladylar.Çuňňur gözleglerden soň, netijeleriň geň galdyryjydygyny gördüler.
Plastmassa galyndylarynyň hapalanmagy diýlip hem atlandyrylýan ak hapalanma, ýer ýüzündäki daşky gurşawyň hapalanmagy boýunça iň çynlakaý krizisleriň birine öwrüldi.2017-nji ýylda Japanaponiýanyň deňiz ylym we tehnologiýa merkeziniň global deňiz maglumat bazasy şu wagta çenli tapylan çuň deňiz galyndylarynyň üçden bir böleginiň uly plastmassa bölekleridigini, olaryň 89% -iniň bir gezek ulanylýan önüm galyndylarydygyny görkezdi.6000 metr çuňlukda, zibil galyndylarynyň ýarysyndan gowragy plastmassa bolup, hemmesi diýen ýaly bir gezek ulanylýar.Iňlis hökümeti 2018-nji ýylda çap edilen hasabatynda dünýä ummanyndaky plastik galyndylaryň umumy mukdarynyň on ýylyň içinde üç esse artjakdygyny aýtdy.Birleşen Milletler Guramasynyň Daşky gurşaw maksatnamasy tarapyndan 2021-nji ýylyň oktýabr aýynda neşir edilen “Hapalanmakdan çözgütlere: Deňiz hapalaryna we plastiki hapalanmalara global baha bermek” laýyklykda 1950-nji we 2017-nji ýyllar aralygynda dünýäde jemi 9,2 milliard tonna plastik önüm öndürildi, şolardan 7-si milliard tonna plastik galyndylara öwrülýär.Bu plastik galyndylaryň global gaýtadan işleniş derejesi 10% -den pes.Häzirki wagtda ummanda plastik hapalar 75 milliondan 199 million tonna ýetdi, bu bolsa deňiz hapalarynyň umumy agramynyň 85 göterimini emele getirýär.Netijeli gatyşmak çäreleri görülmese, 2040-njy ýyla çenli suw desgalaryna girýän plastik galyndylaryň mukdary ýylda üç esse 23-37 million tonna barabar bolar diýlip çaklanylýar;2050-nji ýyla çenli ummanda plastmassanyň umumy mukdary balyklaryňkydan köp bolar diýlip çaklanylýar.Bu plastik galyndylar diňe bir deňiz ekosistemalaryna we ýerüsti ekosistemalara uly zyýan ýetirmän, eýsem plastmassa bölejikleri we olaryň goşundylary adamyň saglygyna we uzak möhletli abadançylygyna hem täsir edip biler.
Bu maksat bilen halkara jemgyýetçiligi plastmassany gadagan etmek we çäklendirmek üçin yzygiderli syýasatlar çykardy we plastmassany gadagan etmek we çäklendirmek üçin grafigi teklip etdi.Häzirki wagtda 140-dan gowrak ýurt degişli syýasatlary açyk görkezdi.Milli Ösüş we Özgertme Komissiýasynyň Ekologiýa we Daşky gurşaw ministrligi 2020-nji ýylyň ýanwar aýynda çykan “Plastiki hapalanmalara garşy göreşi mundan beýläk-de güýçlendirmek baradaky pikirler” -de teklip etdi: “2022-nji ýyla çenli bir gezek ulanylýan plastmassa önümleriniň sarp edilişi ep-esli azaldar, alternatiw önümler öňe sürüler we plastik galyndylar energiýa çeşmesi hökmünde ulanylar. ”Plastmassa ulanylyşy ep-esli ýokarlandy. ”Iňlis hökümeti täze “Plastiki çäklendirme buýrugyny” 2018-nji ýylyň başynda öňe sürüp başlady we plastmas sypal ýaly bir gezek ulanylýan plastmassa önümleriniň satylmagyny düýbünden gadagan etdi.2018-nji ýylda Europeanewropa Komissiýasy “Plastiki çäklendirme buýrugy” meýilnamasyny teklip etdi we has ekologiýa taýdan arassa we durnukly materiallardan ýasalan sypallaryň plastik sypallary çalyşmalydygyny öňe sürdi.Diňe bir gezek ulanylýan plastmassa önümleri däl, tutuş plastmassa önümçiligi pudagy uly üýtgeşmeler bilen ýüzbe-ýüz bolar, esasanam soňky döwürde çig nebitiň ýokarlanmagy we plastmassa önümçiliginiň pes uglerodly üýtgemegi ýakyn.Az uglerodly materiallar plastmassany çalyşmagyň ýeke-täk usuly bolar.
Häzirki wagtda dünýäde 1600-den gowrak bambuk ösümligi bar we bambuk tokaýlarynyň meýdany Aziýada, Afrikada we Amerikada giňden ýaýran 35 million gektardan gowrakdyr.“Hytaý tokaý baýlyklary hasabatyna” görä, meniň ýurdumda bar bolan bambuk tokaý meýdany 6,4116 million gektar, 2020-nji ýylda bambuk önümçiliginiň bahasy 321,7 milliard ýuana barabar bolar.2025-nji ýyla çenli milli bambuk senagatynyň umumy önüm bahasy 700 milliard ýuandan geçer.Bambuk çalt ösmek, gysga ekiş döwri, ýokary güýç we berk berklik aýratynlyklaryna eýedir.Köp ylmy gözleg institutlary we kärhanalary bambukdan ýasalan kompozit turbalar, bir gezek ulanylýan bambuk gap-gaçlary we awtoulag interýerleri ýaly plastmassa önümlerini çalyşmak üçin bambuk önümlerini öndürip we öndürip başladylar.Adamlaryň isleglerini kanagatlandyrmak üçin diňe bir plastmassa çalşyp bilmän, eýsem daşky gurşawy goramagyň talaplaryna hem laýyk gelýär.Şeýle-de bolsa, gözlegleriň köpüsi entek çagalyk döwründe, bazaryň paýy we ykrar edilmegi gowulaşmaly.Bir tarapdan, "plastmassany bambuk bilen çalyşmak" üçin has köp mümkinçilik berýär we şol bir wagtyň özünde "plastmassany bambuk bilen çalyşmak" ýaşyl ösüşe ýol açjakdygyny mälim edýär.ýüzbe-ýüz bolmak üçin uly synag.
Iş wagty: Mart-23-2023
